Wat betekent het nieuws van TenneT en Stedin voor de RES Amersfoort?
Op 12 oktober 2021 heeft de landelijke netbeheerder TenneT congestie afgekondigd voor het terugleveren van energie op het energienetwerk in de provincie Utrecht.
Dit betekent dat nieuwe grootschalige zon- en windinitiatieven in de provincie Utrecht (met een grootverbruik aansluiting) hierdoor niet meer vanzelfsprekend aangesloten kunnen worden op het elektriciteitsnet.
Hoe kan het dat er congestie is ontstaan?
Door de snelle groei van duurzame elektriciteitsopwekking uit zonnepanelen en windmolens, maar ook de economische groei loopt het elektriciteitsnet de komende jaren op steeds meer plekken tegen zijn grenzen aan. Alle provincies in Nederland hebben op dit moment al in meer of mindere mate te maken met krapte op het elektriciteitsnet.
In de provincie Utrecht vinden er volop ontwikkelingen plaats op het gebied van verduurzaming van de energievoorziening. De snelheid van deze ontwikkelingen en de snelheid om het elektriciteitsnet hierop aan te passen gaan daarbij niet altijd hand in hand. De netbeheerders geven aan de komende jaren volop te investeren in de energie-infrastructuur om de duurzame groei te faciliteren. Op dit moment is de groei van duurzame teruglevering in verschillende delen van het land zo groot, dat er ook knelpunten gaan ontstaan op het hoogspanningsnet van de landelijke netbeheerder TenneT.
Wat wordt er gedaan om de congestie op te lossen?
De volgende stap is dat TenneT een onderzoek start naar de mogelijkheden om door middel van congestiemanagement extra ruimte te creëren. Daarom kunnen vanaf 12 oktober geen nieuwe aanvragen worden gehonoreerd voor grootschalige duurzame opwek. Het congestiemanagementonderzoek wordt medio december 2021 afgerond.
Wanneer is de congestie opgelost?
TenneT verwacht de knelpunten in de periode 2026-2029 gefaseerd op te kunnen lossen. Ze is al bezig met versterking en uitbreiding van het energienet. Dit worden echter stapsgewijs uitgevoerd en geeft daarmee weer gefaseerd ruimte op het net. De provincie zal de samenwerking met de netbeheerders en andere partners in de regio verder intensiveren zodat wij dit waar mogelijk zo goed mogelijk kunnen ondersteunen.
Wat zijn de gevolgen van de congestie voor de RES en lokale initiatieven?
Stedin heeft ons laten weten dat de congestiemelding van TenneT geen effect heeft op klanten met wie Stedin al een overeenkomst heeft. Ook de ambities die in de RES zijn vastgelegd, denken ze te kunnen blijven faciliteren. Het tempo of de volgordelijkheid van de realisatie van de ambitie komt er wel anders uit te zien. De komende jaren moeten er nog veel stappen gezet worden om de verschillende zoekgebieden en voorgenomen initiatieven om grootschalige daken te voorzien van zonnepanelen, zover uit te werken dat er een vergunning kan worden aangevraagd.
Binnen de RES Amersfoort blijven de gemeenten de RES 1.0 verder uitwerken zodat wanneer er ruimte is op het elektriciteitsnet, de voorbereiding van de projecten vergevorderd is. De melding heeft wel gevolgen voor nieuwe initiatieven voor duurzame opwek van zowel bestaande als nieuwe klanten met een grootverbruik aansluiting. Deze kunnen niet worden gehonoreerd totdat TenneT het net heeft uitgebreid, of totdat er een positieve uitkomst volgt uit het congestiemanagementonderzoek. Initiatieven voor duurzame opwek tot 3 x 80 ampère oftewel ongeveer 200 zonnepanelen kunnen nog wel worden aangesloten. De congestie heeft dus geen gevolgen voor het realiseren van zonnepanelen op particuliere daken of kleinere daken van maatschappelijk vastgoed.
Structurele samenwerking RES'en binnen de provincie Utrecht noodzakelijk
Voor de RES’en binnen de provincie Utrecht vormt de planning van TenneT een kritisch pad om de gestelde ambities in 2030 te kunnen halen. Integrale samenwerking tussen de RES Amersfoort, RES Foodvalley en de RES U16 is dan ook noodzakelijk om werkzaamheden te kunnen versnellen en het vrijkomen van nieuwe transportcapaciteit zo efficiënt als mogelijk te kunnen benutten.
